Βρίσκεται στον Λιμένα και στεγάζει όλα τα αρχαιολογικά ευρήματα που βρέθηκαν στο νησί – Ο επιβλητικός Κούρος και η Αφροδίτη με το δελφίνι!
Αν και επισκέπτομαι ανελλιπώς την Θάσο για πάνω από 25 χρόνια, η αλήθεια είναι πως τώρα προέκυψε η ευκαιρία να επισκεφθώ το Αρχαιολογικό Μουσείο, που βρίσκεται στον Λιμένα, κοντά στην γραφική εκκλησία του Αγίου Νικολάου.
Η επίσκεψη λοιπόν, αυτή με αποζημίωσε και με το παραπάνω! Δεν περίμενα πως θα εντυπωσιαστώ τόσο πολύ, όχι μόνο από τα εκθέματα, αλλά και από τους χώρους του μουσείου!
Λίγο πριν την είσοδο, ο επισκέπτης μένει κιόλας έκθαμβος από το μεγάλης επιφάνειας πολύχρωμο ψηφιδωτό δάπεδο από ρωμαϊκή έπαυλη, που βρίσκεται στην αυλή.
Μπαίνοντας όμως στο μουσείο, πραγματικά θα μείνει με το στόμα ανοιχτό, αντικρύζοντας τον πανύψηλο Κούρο (ύψους 3,5 μέτρων – χρονολογείται στο 600 π.Χ.), που αναπαριστά έναν νεαρό γυμνό άντρα που κουβαλάει ένα κριάρι. Βρέθηκε το 1911, όταν η Γαλλική Σχολή άρχισε τις συστηματικές ανασκαφές στην Ακρόπολη.
Προχωρώντας προς το εσωτερικό του μουσείου, θα θαυμάσει για πολλή ώρα όλα τα αρχαιολογικά ευρήματα, τα οποία έχουν τοποθετηθεί έξυπνα και με χρονολογική σειρά στις ευρύχωρες αίθουσες, που δε βρίσκονται μόνο σε έναν όροφο.
Σημειώνεται πως αρχικά το μουσείο στεγάστηκε σε ένα κτίριο που οικοδομήθηκε το 1935, δίπλα στην Αρχαία Αγορά, για να στεγάσει τα ευρήματα των ανασκαφών του 19ου αιώνα.
Πλέον, είναι εμπλουτισμένο και με περισσότερους διαθέσιμους χώρους, όπου και παρουσιάζεται η ιστορική πορεία του νησιού, από τους προϊστορικούς έως τους πρώιμους χριστιανικούς χρόνους.
Τo Μουσείο έχει σήμερα συνολικό εμβαδό 2.376 τ.μ. Η μόνιμη έκθεση καλύπτει 1.400 τ.μ. και περιέχει γύρω στα 1.700 ευρήματα.
Σπάνια και πανέμορφα εκθέματα
Πέρα από τον Κούρο που προανέφερα – στις συνολικά 16 αίθουσες – υπάρχουν κι άλλα σημαντικά και εξίσου εντυπωσιακά εκθέματα, τα οποία εξάπτουν την φαντασία για το πώς μπορεί να ήταν τα πράγματα στην αρχαιότητα…
Από τα πιο επιβλητικά αγάλματα που εκτίθενται στο μουσείο είναι ο ανδριάντας του αυτοκράτορα Αδριανού, που ευεργέτησε το νησί. Το μαρμάρινο άγαλμα βρίσκεται σχεδόν σε άριστη κατάσταση, δείχνοντας τον αυτοκράτορα να είναι οπλισμένος για μάχη. Μεγάλο σε διαστάσεις, το άγαλμα βρέθηκε στην αγορά της Θάσου. Από τον Αδριανό λείπουν μόνο τα πόδια.
Παράλληλα, υπάρχουν προτομές με προσωπογραφίες του Κλαύδιου και του Ιουλίου Καίσαρα, καθώς και πήλινα ειδώλια που χρονολογούνται από την Αρχαϊκή έως την Ελληνιστική περίοδο.
Εξίσου όμορφο είναι και ένα μικρό άγαλμα της θεάς Αφροδίτης με ένα δελφίνι.
Μία μαρμάρινη κεφαλή του Μεγάλου Αλεξάνδρου κλέβει επίσης τα βλέμματα των επισκεπτών του μουσείου.
Στο σημείο αυτό, αξίζει να ειπωθεί πως οι Θάσιοι τιμούσαν ιδιαιτέρως τους θεούς Απόλλωνα, Αθηνά, Δήμητρα και Κόρη, Ποσειδώνα, Άρτεμη, Ηρακλή και Θεαγένη (ήταν ένας από τους διασημότερους αθλητές της αρχαιότητας, που διακρίθηκε κυρίως στο Παγκράτιο. Έζησε κατά το πρώτο μισό του 5ου π.Χ. αιώνα, καταγόταν από τη Θάσο. Δοξασμένος από τις πολλές επιτυχίες, έγινε αντικείμενο λατρείας στην ιδιαίτερη πατρίδα του, ως θεός-θεραπευτής).
Πάντως, τα ευρήματα που εκτίθενται, είναι άκρως αντιπροσωπευτικά της θρησκευτικής ζωής, των παραγωγικών δραστηριοτήτων των αρχαίων Θασίων, καθώς και των τεχνών της αγγειογραφίας και της κατασκευής πήλινων ακροκεράμων.
Συν τοις άλλοις, υπάρχουν προθήκες με ποικίλα νομίσματα της Θάσου, που καλύπτουν όλες τις χρονικές περιόδους.
Άλλες βασικές πληροφορίες
Σε όλες τις αίθουσες του μουσείου, πολύτιμοι βοηθοί για την πληροφόρηση των επισκεπτών αποτελούν σχέδια, τρισδιάστατες αναπαραστάσεις, φωτογραφίες και κείμενα, τα οποία διαφωτίζουν κάθε πτυχή του παρελθόντος.
Τέλος, υπάρχει μια αίθουσα με σπάνιες φωτογραφίες – μεγάλης ιστορικής αξίας – από τη στιγμή που οι αρχαιολόγοι ανακάλυπταν τα αγάλματα και σημεία της αρχαίας αγοράς/πόλης, καθώς και ένας μικρός αμφιθεατρικός χώρος, όπου οι επισκέπτες έχουν την δυνατότητα να παρακολουθήσουν βίντεο με αφήγηση για την ιστορία των αρχαιολογικών εκσκαφών.
Συστήνω ανεπιφύλακτα, άπαντες να δουν αυτές τις εκπληκτικές φωτογραφίες και βίντεο, για να θαυμάσουν μια άλλη Ελλάδα, γεμάτη φως και πολιτισμό!
Ας προσθέσω όμως, κάτι ακόμα…
Θα ήταν κρίμα, να μην αναφερθώ και στο περίφημο κρασί Θάσου! Η Θάσος παρήγαγε κρασί ανώτερης ποιότητας, διάσημο στον τότε γνωστό κόσμο. Η διαδικασία της παραγωγής και πώλησης του κρασιού βρισκόταν κάτω από στενό κρατικό έλεγχο. Αυτό φαίνεται τόσο από νόμους που σώθηκαν σε επιγραφές, όσο και από τα σφραγίσματα στους αμφορείς, στους οποίους συσκευαζόταν το κρασί για την παλαίωση και την πώλησή του.
Στο Αρχαιολογικό Μουσείο λοιπόν, σώζεται μια μαρμάρινη πλάκα που έχει έναν νόμο με κανόνες εμπορίας, για τα πλοία που προσέγγιζαν το λιμάνι της Θάσου. Απαγορευόταν σε πλοίο που φέρει στο φορτίο του κρασί να δέσει στο λιμάνι, για να μη νοθευτεί το ντόπιο κρασί που θεωρούνταν καλής ποιότητας. Ίσως είναι η 1η καταγραφή για προϊόντα ονομασίας προέλευσης ή προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης.
Εν κατακλείδι
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Θάσου αποτελεί ένα κόσμημα όχι μόνο για το νησί, αλλά για ολόκληρη την Βόρεια Ελλάδα!
Άλλωστε, η έκταση των εκθεσιακών χώρων καθιστά το μουσείο το μεγαλύτερο στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη.
Στις υπηρεσίες του – μεταξύ άλλων – υπάρχει ράμπα, ανελκυστήρας, εκπαιδευτικά προγράμματα, αλλά και πωλητήριο.
Πρόκειται για ένα μουσείο, το οποίο αξίζει κάποιος να το επισκεφτεί!
Μαρίνα Κονδύλη
* * *
Χρήσιμες πληροφορίες
Διεύθυνση Αρχαιολογικού Μουσείου
Μεγάλου Αλεξάνδρου 2, Λιμένας Θάσου, Θάσος 64004
Τηλέφωνο
Ηλεκτρονική διεύθυνση
efakav@culture.gr