Τότε το 1927-1928 – Η Σιδηροδρομική Γραμμή Θεσ/νικης-Κων/πολης έδωσε την οικονομική άνθηση και αυτόματα την πνευματική
Το Σουφλί, με την οικιστική του παρουσία στην πλαγιά στον δίδυμο λόφο, σε ένα αποκομμένο ύψωμα της πολυθρύλητης Ροδόπης, δημιούργησε την δική του ιστορία.
Πάνω στο πέρασμα του αρχαίου δρόμου, από Βήρα, (Φέρρες) Τραϊανούπολη (Λουτρά) και Διδυμότειχο (Πλωτινούπολη), στεκόταν προκλητικά αγέρωχο στο διάβα οργανωμένων κατακτητικών ορδών και στις διαθέσεις των άτακτων ληστών.
Από το πέρασμα όλων αυτών και τις βαρβαρότητες που υπέστη, δυστυχώς πολλά ιστορικά του τεκμήρια χάθηκαν στην καταστροφική αυτή λαίλαπα.
Το μόνο που παρέμεινε ενεργό, ήταν το εθνικό και δυναμικό φρόνημα και η γνώση της ελληνικότητας του, που διατήρησαν οι κάτοικοι του, ως θησαυρό ανεκτίμητο.
Αυτό το φρόνημα κατέγραψε και ο οθωμανός περιηγητής Εβλιγιά Τσελεμπή, όταν το 1667 μ. Χ. πέρασε από την περιοχή, αναφέροντας το ως κεφαλοχώρι με Χριστιανούς κατοίκους και λίγους μωαμεθανούς με τις οικογένειές τους, που αποτελούσαν τον διοικητικό μηχανισμό.
Η ελληνική κοινότητα Σουφλίου, με τους φιλογενείς κατοίκους της, οργανώθηκαν σε θρησκευτικό και εθνικό επίπεδο, με εκκλησίες και σχολεία και αποτελούσαν σημείο αναφοράς.
Μετά το 1870, που δημιουργήθηκε η σιδηροδρομική γραμμή Θεσσαλονίκης-Κωνσταντινούπολης και την δημιουργία του σιδηροδρομικού σταθμού στην άκρη της πόλης, άρχισε και η εμπορική κίνηση, με την άμεση μεταφορά των παραγομένων προϊόντων του, κυρίως το μετάξι και κρασί, προς πολλούς προορισμούς.
Η οικονομική άνθηση του, έδωσε αυτόματα και την πνευματική.
Στο Σουφλί υπήρξαν τα σχολεία, που έδωσαν πνευματικούς καρπούς και για την πνευματική ανόρθωση των παιδιών του, που μετά έδωσαν την πρόοδο σε όλα τα επίπεδα.
Η Αστική Σχολή με 460 μαθητές, και 5 δασκάλους, το Παρθεναγωγείο με 200 μαθήτριες και το νηπιαγωγείο με 100 νήπια.
Το 1913 με την στυγνή βουλγάρικη κατοχή και τα καθημερινά απάνθρωπα μέτρα και βασανιστήρια στους κατοίκους του, ανάγκασαν πολλές οικογένειες να αφήσουν τον αγαπημένο τους τόπο και να φύγουν μακριά.
Οι λίγοι που έμειναν, υπέστησαν τα πάνδεινα, με λεηλασίες των περιουσιών τους, βασανιστήρια, ομηρία και εκτοπίσεις, και …σφαγές.
Μετά την νικηφόρα προέλαση του ελληνικού στρατού, την 14η Μαϊου 1920, απελευθερώθηκε και το Σουφλί, που υποδέχτηκε τους ελευθερωτές του με φρενήρεις εκδηλώσεις εθνικής ανάτασης.
Το ζωογόνο εθνικό και δροσιστικό αεράκι της ελευθερίας, άρχισε να αναζωογονεί το σώμα και το πνεύμα των κατοίκων του.
Μέσα σε νέο ελεύθερο εθνικό έδαφος, το Σουφλί άρχισε να τρέχει ασταμάτητα, για να καλύψει τον χαμένο εθνικό χρόνο.
Μετά την οριστικοποίηση των εθνικών συνόρων με εθνικό όριο τον Έβρο ποταμό, το Σουφλί από τα υψώματα του λόφου του ,άναβε κάθε μέρα τις φρυκτωρίες της εθνικής παρουσίας, στην απέναντι του ποταμού σκλαβωμένη γη.
Το Σουφλί έδειχνε απέναντι ,ότι η παρουσία του θα είναι αυτή που ήταν πάντα στο διάβα των χρόνων… ΕΛΛΗΝΙΚΗ.
Με την εγκατάσταση επισήμως της ελληνικής κυριαρχίας και διοίκησης μετά το 1922, οι Σουφλιώτες, απαίτησαν με εθνικό οίστρο να ανοίξουν τα σχολεία του για να καλύψουν το κενό μόρφωσης των παιδιών του στα δίσεκτα χρόνια της φυγής.
Αμέσως ιδρύθηκαν τα Α’, Β’, και Γ’ δημοτικά σχολεία και το 1923 το Δ’.
* Το Α’ σχολείο δέχτηκε 450 μαθητές και από αυτούς πολλοί ήταν 15-18 χρονών και στεγάστηκε στο οίκημα του Παρθεναγωγείου, που είχε κτιστεί το 1908 και λειτούργησε ως 6/θέσιο.
* Το Β’ σχολείο στεγάστηκε στο οίκημα της Αστικής Σχολής και λειτούργησε ως 6/θέσιο.
* Το Γ’ λειτούργησε ως 5/θέσιο και μαζί με το Β. ήταν τα αρχαιότερα σχολεία που λειτουργούσαν από το 1870.
* Το Δ’ λειτούργησε ως 5/θέσιο το 1923.
Μέσα στους χώρους των σχολείων αυτών, τις σύγχρονες κυψέλες μόρφωσης τα παιδιά του Σουφλίου, ως ενεργές μέλισσες γνώσης, άρχισαν ακούραστα να συλλέγουν το νέκταρ της μόρφωσης.
Οι πολύβουες αυτές παιδικές κυψέλες ,εκπαιδευόταν από ακούραστους δασκάλους, που έδιναν τα πάντα για την ανύψωση του πνευματικού επίπεδου των παιδιών εκείνων.
Δάσκαλοι, πρωτοπόροι για την εποχή τους ,κινήθηκαν σε όλα τα επίπεδα για να αναμορφώσουν όχι μόνο τα παιδιά, αλλά να φέρουν την νέα εθνική πνοή σε όλη την κοινωνία.
Οι δράσεις τους άφησαν εποχή, που καταγράφηκαν ως κάτι το εξαιρετικό.
Αυτές τις καταγραφές θα σας μεταφέρω εδώ.
** ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΕΙΞΕΙΣ ΣΤΟ ΣΟΥΦΛΙ **
Την Κυριακή 19η Ιουνίου 1927, στο στίβο του γυμναστηρίου, έγιναν γυμναστικές επιδείξεις των δημοτικών σχολείων, που ήταν χωρισμένα σε δύο ομάδες.
Την πρώτη αποτελούσε το Α. δημοτικό και την δεύτερη τα Β’, Γ’, Δ’, και το 6/τάξιο Κορνοφωλιάς Σουφλίου.
Πολύ πριν την ορισμένη ώρα, όλος ο χώρος του γυμναστηρίου ήταν πλημμυρισμένος από κόσμο και οι επίσημοι βρισκόταν στην θέση τους.
Στην αρχή ,παρέλασαν όλα τα σχολεία με τύμπανα και εμβατήρια, και στη συνέχεια άρχισαν οι ασκήσεις των αγοριών του Α’ σχολείου με γυμναστή τον Νικόλαο Κιρκινέζη.
Η αίσθηση στο στίβο, γίνεται αισθητή, γιατί ξεχωρίζει η απαράμιλλη τάξη και η ταχύτητα και το εμβατήριο, που είναι χυμένο πάνω στην παιδική ψυχή, συγκλονίζει τον κόσμο που είναι γύρω.
Μέσα σε άπειρα χειροκροτήματα, που νομίζεις ότι δεν θα σταματήσουν, γίνεται η ανάπτυξη και η αραίωση και αρχίζουν οι σουηδικές ασκήσεις, ρυθμικές και πετυχημένες.
Τον Κιρκινέζη διαδέχεται στον στίβο η δεσποινίδα Ζαπαρτίδου, ντυμένη στα ολόλευκα και ομοιόμορφα με τα κορίτσια της.
Την υποδέχτηκαν με ασυγκράτητα χειροκροτήματα, που δεν μοιάζουν με χαιρετισμό, που δεν ξεπερνούν μόνο τον ενθουσιασμό, αλλά αγγίζουν τα όρια του ασυγκράτητου θαυμασμού.
Απαλά και χαδιάρικα γλυστρούν μπροστά στα μάτια μας, αρχαϊκά ζωντανεμένα ανάγλυφα και μας συνεπαίρνουν, για να ανοίξουν μια παλιά της Φυλής μας σελίδα, με άπειρες πλαστικές εικόνες.
Κάτι παρόμοιο ως σύμπλεγμα, από νεράϊδες και Καρυάτιδες, και με το τραγούδι τους που ακούμε , αποχαιρετούν τη ζεστή τους φωλίτσα τους, το σχολείο τους.
Μας συγκινεί και μας θαμπώνει, όταν αυτό ξετυλίγεται, σαν ταινία κινηματογραφική η καινούργια εικόνα.
Τα κορίτσια και τα αγόρια μαζί, γράφουν τα αρχικά του Α’ σχολείου και ένα παιδί απαγγέλλει επίκαιρο ποίημα.
Είναι πιά σειρά της δεύτερης πολυπληθούς ομάδας που ,σαν ένα πελώριο φιδίσιο ποτάμι, γλυστρά στον στίβο επιβλητικά με γυμναστή τον Δημήτριο Σεϊτανίδη, ντυμένο με στολή γυμναστή.
Η παρέλαση τους πολύ ωραία και πολύ πετυχημένο το εμβατήριο.
Με διαλεγμένα παιχνίδια , προκαλούν τα ακράτητα γέλια του κόσμου, που πάντα ενθουσιάζεται από την παιδιάστικη αφέλεια.
Με ένα λόγο αυτή η Κυριακή ήταν για τα δημοτικά σχολεία Σουφλίου το πανηγύρι τους!!!
Όλοι μαζί έδειξαν, πόσο οι δάσκαλοι διαθέτουν πάνω απ’ όλα το καθήκον και την αυταπάρνηση και το έργο τους έχει την σφραγίδα του μεγάλου του ωραίου και του αληθινού ** Νικ. Θρακιάς. ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΚΟ ΒΗΜΑ ΙΟΥΝΙΟΣ 1927
** ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΣΟΥΦΛΙΟΥ **
“Μέσα στην μονοτονία της ζωής εδώ στο απόμακρο μέρος της Ελλάδας, ευτυχώς ο ερασιτεχνικός όμιλος του συλλόγου των δασκάλων μας, θα μας χαρίσει μερικές ευχάριστες στιγμές, με τις θεατρικές του παραστάσεις που αρχίζει να οργανώνει.
Την δεύτερη ημέρα των Χριστουγέννων, έδωσε στη μεγάλη αίθουσα την παράσταση “η λύρα του γερό Νικόλα “, με το μονόπρακτο δραματικό ” στο βάθος του ποτηριού”.
Ο κόσμος, διψασμένος για διασκέδαση, από νωρίς έτρεξε να καταλάβει θέση στην αίθουσα.
Την 20.00, δεν βρίσκει πια κανείς κάθισμα και οι προσερχόμενοι αναγκάζονται να μείνουν όρθιοι.
Στις 21.00, η αίθουσα δεν παίρνει πια άλλους και πολλοί που είχαν αγοράσει εισιτήρια, αναγκάζονται να φύγουν. Αρχίζει η παράσταση με το δράμα “στο βάθος του ποτηριού” και ακολουθεί “Η λύρα του γερό Νικόλα”.
Ο δάσκαλο Νικόλαος Κιρκινέζης είναι άφθαστος στο ρόλο του γερό Νικόλα.
Μόνη η παρουσία του στη σκηνή, προκαλεί χειροκροτήματα, η φυσικότητα στην εκτέλεση του ρόλου , υπερβαίνει κάθε προσδοκία.
Δεν μένει πίσω και στο ρόλο της, ως “Κατίνα”, η δασκάλα δεσποινίδα Αθηνά Αντωνιάδου, που με τα τραγούδια της μαγεύει τους πάντες.
Δεν υστερεί και ο α. γραμματέας της δημαρχίας .Καψαλίδης ως Μελανούρης και ο δακτυλογράφος Πέτρος Πίττας, ως “Παναγιωτάκος” .
Στους δύο αυτούς, ο σύλλογος μας οφείλει ιδιαίτερες ευχαριστίες, γιατί πάντα είναι πρόθυμοι να συνεισφέρουν όσο μπορούν, για την επιτυχία των θεατρικών παραστάσεων. Δεν υστερούν και οι δάσκαλοι , Χρήστος Αντώνογλου, Χρήστος Γκιρτζής και Σταύρος Παλαβούζης, καθώς και ο μαθητής του γυμνασίου Παναγιώτης Γκίτζου, που έπαιξε θαυμάσια τον ρόλο του του ” Βασιλάκη”, του αξίζει το εξαιρετικό εύγε.**
**Θα σας δώσω εδώ λίγα στοιχεία για τους πιό πάνω εκπαιδευτικούς.
Ο Σεϊτανίδης Δημήτριος, καταγόταν από του Σουφλί, ήταν απόφοιτος του Γυμνασίου Αδριανούπολης και την περίοδο εκείνη ήταν πρόεδρος του Συλλόγου δασκάλων Σουφλίου με ταμία τον
Παλαβούζη Σταύρο, καταγόμενο επίσης από του Σουφλί, απόφοιτο γυμνασίου.
Ο Κιρκινέζης Νικόλαος ,καταγόταν από το Σουφλί και ήταν απόφοιτος του Γυμνασίου Αδριανούπολης.
Ο Γκιρτζής Χρήστος, καταγόταν από του Σουφλί και ήταν απόφοιτος του Γυμνασίου Αδριανούπολης.
Ο Αντώνογλου Χρήστος, καταγόταν από το Σουφλί και ήταν απόφοιτος του μονοταξίου διδασκαλείου Θεσσαλονίκης.
Η Ζαπαρτίδου Αναστασία . καταγόταν από το Σουφλί και ήταν απόφοιτη του 3ταξίου διδασκαλείου Πειραιά.
Η Αντωνιάδου Αθηνά καταγόταν από τις Σέρρες και ήταν πτυχιούχος διδασκαλείου.
** Το Δημοτικό Σχολείο Κορνοφωλιάς ιδρύθηκε το 1924, ήταν 4. θέσιο και στεγάστηκε στο παλιό οίκημα του Αρρεναγωγείου
Το παρόν, είναι ένα μικρό ιστορικό αφιέρωμα στους τότε δασκάλους του Σουφλίου, που τόσα προσέφεραν στην εκπαίδευση.
ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ
**Η παρουσία του δάσκαλου Νικόλαου ΚΙΡΚΙΝΕΖΗ ήταν μία δυναμική παρουσία στα εκπαιδευτικά πράγματα στο Σουφλί.
Αυτός, το 1928 , έγραψε και εξέδωσε βιβλίο με τίτλο “Η παιδική γιορτή”, με παιδικό θέατρο, διαλόγους και σάτυρες, επίκαιρες απαγγελίες και προσευχές για όλες τις τάξεις, τραγούδια και χορούς και εμβατήρια, σε 128 σελίδες καλλιτεχικές. Παρμένα όλα από τη ζωή του παιδιού και τα παιχνίδια του, θα ενθουσιάσουν και εσάς και τους μικρούς σας μαθητές.
Όλοι πρέπει να το αγοράσετε και να υποστηρίξετε ένα συνάδελφο, που θα του δώσετε έτσι αφορμή να ασχοληθεί πιό πλατιά σε ένα δεύτερο έργο του.
Η αξία του είναι 30 δραχμές, χωρίς ταχυδρομική επιβάρυνση.
Το βιβλίο θα γίνει το καθημερινό εγκόλπιο του δασκάλου.
Πρέπει να το αγοράσετε όλοι.
Η ανακοίνωση-προτροπή αυτή είναι καταχωρημένη στην επίσημο δημοσιογραφικό όργανο της Ομοσπονδίας Δασκάλων Ελλάδας, ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΚΟ ΒΗΜΑ της 30ης Δεκεμβρίου 1928 αριθ. φύλλου 206 – 207
** Τα στοιχεία πάρθηκαν μετά από πολύκοπες αναζητήσεις στο ” ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΚΟ ΒΗΜΑ ” ,της εφημερίδας των δασκάλων, των τευχών Ιουνίου 1927 και Φεβρουαρίου του 1928 και από το βιβλίο
” Ιστορία των Σχολείων της εκπαιδευτικής περιφέρειας Διδυμοτείχου – Σουφλίου του 1962. *
** Ο Σύλλογος δασκάλων Σουφλίου, για την ενεργή συμμετοχή των υπαλλήλων του δήμου Σουφλίου έστειλε το παρακάτω κείμενο που δημοσίευσε στο Διδασκαλικό βήμαστις 6 Φεβρουαρίου 1927…
“Ευχαριστήριο. Ο σύνδεσμος δασκάλων Σουφλίου και περιχώρων, αισθάνεται την υποχρέωση να εκφράσει δημόσια τις θερμές του ευχαριστίες στους Γεώργ. Καψαλίδη α’ γραμματέα και Παναγ. Πίττα δακτυλογράφο του Δήμου Σουφλίου, για την καλή θέληση που είχαν να βοηθήσουν τον σύνδεσμο στις θεατρικές παραστάσεις που έδωσε προς ενίσχυση του ταμείου του.
Επίσης, εκφράζει τις ευχαριστίες στους χαρτοπώλες της πόλης Γεώργ. Τσακλιρη και Χαράλ. Τόγκα για την απόφαση να δώσουν στο ταμείο ο α. 250 δραχμές και ο β. είδη γραφείου αρκετής αξίας. Εντολή του διοικητικού συμβουλίου ο πρόεδρος Δ. Σεϊτανίδης”. **
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΕΥΣΤΡ. ΝΑΖΛΗΣ
Υποστράτηγος ΕΛ.ΑΣ ε.α.